Rowy
Rowy
Wieś położona na mierzei jeziora Gardno, przy zachodnim brzegu ujścia rzeki Łupawy. Wielodrożnica. Port rybacki przy ujściu Łupawy. Obszar na wschód od rzeki aż do Łeby zajmuje Słowiński Park Narodowy, posiadający status światowego rezerwatu biosfery UNESCO.Tuż za Rowami rozpoczyna się malownicza, wydmowa mierzeja, oddzielająca od Bałtyku dawną zatokę morską, z której powstało jezioro Gardno. Wieś rybacka, pierwsze informacje o niej pochodzą z VIII w. Legenda głosi, że założyli ją rozbitkowie, uciekinierzy z Wolina, po napaści wikingów duńskich. Miejscowość położona jest na mierzei jeziora Gardno, przy ujściu rzeki Łupawy.
Zabudowa wsi to przede wszystkim ośrodki wczasowe, pensjonaty i domki rekreacyjne. 
Łączna liczba miejsc noclegowych w chwili obecnej przekracza 5 000. W Rowach warto zobaczyć neoromański kościół z I połowy XIX w., zbudowany z bloków granitowych, z dzwonnicą. Niegdyś na wzgórzu cmentarnym znajdowały się groby Norwegów, Francuzów, Holendrów i Hiszpanów, co pozwala sądzić, że wieś posiadała duży port, do którego zawijały okręty z odległych zakątków. Obecnie nie ma już mogił na cmentarzu, zostały częściowo rozkradzione, częściowo usunięte w ramach niwelowania śladów "niemieckości" na tych ziemiach. Pozostało jedynie wzgórze cmentarne. Podczas spacerów ulicami Rowów można też zwrócić uwagę na pochodzące z XIX w. domy szachulcowe. Rowy to ważny ośrodek turystyczny - kończy się w tym miejscu corocznie organizowany spływ kajakowy (Szlak Łupawy o długości około 100 km, punkt kulminacyjny scieżki rowerowej "Szlakiem zwiniętych torów", brama do Słowińskiego Parku Narodowego. Odbywają się tu zawody wędkarskie. Latem gromadzą się w Rowach zwolennicy naturyzmu. Rowy były wzmiankowane w dokumentach 55 lat wcześniej niż Ustka (1282 r). W XIV w. stanowiły prawdopodobnie jedną z kryjówek Braci Witaliskich, bałtyckich piratów rozbitych później przez flotę Krzyżaków. 
Kościół z głazów polodowcowych (1843 r.). W elewacji "czarny kamień". Wg legendy przepowiada pogodę (mokry na burzę). Inna legenda opowiada o diable, który założył się, że wybuduje kościół w Rowach w ciągu jednej nocy. Kur, który zapiał za wcześnie spowodował, że czart przerwał budowę i porzucił kamienie na Wyspie Kamiennej (wyspa - rezerwat ptaków na jeziorze).
Dwa wcześniejsze kościoły (sprzed 1590 i z 1750 r.) stały na wzgórzu bliżej jeziora. W XIV w. był tu Henryk Derby z Lancaster, późniejszy król Anglii. Miał tu straszyć duch okrutnego króla Szwecji, Gustawa Adolfa. Do połowy XX w. na wzgórzu był cmentarz. W XVIII i XIX w. chowano na nim m.in. rozbitków morskich: Szwedów, Holendrów, Francuzów, nawet Arabów. Leży tu m.in. kaszubski pastor Jarke (pocz. XVIII w), dziadek słynnego pruskiego marszałka Yorcka, współsprawcy klęski Napoleona w 1812 r. Yorck udawał, że pochodzi nie z Rowów, tylko z Anglii, od książąt Yorku.
Według zapisów w rowieńskiej kronice kościelnej, w latach 1796 - 1936 w pobliżu Rowów rozbiło się co najmniej 25 żaglowców i statków. Ochotnicy z zachowanej do dziś ratowni (dom z krzyżem maltańskim, należący do Urzędu Morskiego, tuż za nadmorską wydmą) uratowali życie 88 rozbitkom. Obecnie jest to wieś sołecka, "wizytówka" Gminy Ustka. Zamieszkana na stałe przez 401 mieszkańców. Jednak latem przybywają tu rzesze turystów. Funkcję sołtysa sprawuje Jadwiga Fudala. Miejscowość ma charakter typowo wypoczynkowy. Istnieje tu szereg ośrodków wczasowych, i wypoczynkowych, pól namiotowych i kempingów. Co roku przybywa też domków letniskowych. Latem działają tu liczne punkty gastronomiczne i restauracje. Znajduje się tu kulminacyjny punkt "Szlaku Zwiniętych Torów" , a swój początek bierze Słowiński Park Narodowy.
W Rowach na uwagę zasługuje nowoczesna infrastruktura, przygotowana do obsługi ruchu turystycznego. Oprócz tego funkcjonuje tu oczyszczalnia ścieków, która ma znaczny wpływ na poprawę warunków ekologicznych w sąsiedztwie Słowińskiego Parku Narodowego. Ponadto w przyszłości ma zostać wybudowana nowoczesna muszla koncertowa. Ważną rolę odgrywa tu jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, która podobnie jak ta w Objeździe posiada Zintegrowany System Alarmowania i Ochrony Ludności. Funkcjonuje tu także biblioteka gminna i świetlica.
Informacje i zdjęcia pochodzą ze strony internetowej www.powiatslupsk.info i zostały nieodpłatnie udostępnione Gminie Ustka.
